|
برگرفته از
سخنرانی در کنفرانس اروپائی حزب مشروطه ايران ( کنفرانس هوشنگ وزيری)
ما هيچگاه هوشنگ وزيری را به عنوان عضو حزب در ميان خود نداشتيم. او
روزنامه نگاری بود چنان وفادار به پيشه خود که به زمينه های ديگر نپرداخت و تا
پايان پربارش تنها در آن رشته ماند. اما به عنوان يک نويسنده انديشمند، او از
برجسته ترين سخنگويان مشروطه خواهی بود. مشروطه خواهی نه در معنای محدودی که
موافق و مخالف نا آگاه و مخالف مغرض به يک شکل معين حکومت می دهند، بلکه يک
جريان فکری آزاديخواه و ترقيخواه که بستر اصلی مدرنيته يا تجدد ايرانی را در
انديشه و عمل بيان می کند. او مشروطه خواهی را در تعهدش به دمکراسی ليبرال، به
جامعه باز چندگرا (پلورال) به بيرون راندن دين از سياست و حکومت، و نوسازندگی
جامعه در همه شئون زندگی ملی، و در پابنديش به پادشاهی پارلمانی، با نوشته
هايش و در مقام سردبيری پاره ای مهمترين روزنامه های فارسی پيشتر برد و به
توده های بزرگتری معرفی کرد. نبرد او با رژيم اسلامی و همه تبهکاری ها و
پليديها که ياد آور اين نام است؛ و با ايدئولوژی زدگانی که نمی خواهند اندکی
از گذشته هاشان آسوده شوند از بهترين دستاوردهای اجتماع ايرانی تبعيدی است.
اميد ما اين بود که هوشنگ وزيری را امروز به عنوان سخنران ميهمان در ميان
خود داشته باشيم و اکنون ناميدن اين کنفرانس به ياد او کمترين قدر شناسی از
سهمی است که در پيشبرد امر مشترک ما داشته است.
امروز می خواهم درباره حزب مشروطه ايران باز از نظرگاه ديگری گفتگو کنم. ما
اين حزب را در اين ده ساله از نظرگاه ها يا پرسپکتيوهای گوناگون ديده ايم:
به عنوان سلاحی در پيکار رهائی و بازسازی ايران که بی سرنگونی رژيم اسلامی به
جائی نخواهد رسيد؛ به عنوان نيروئی برای دگرگونی فرهنگ سياسی ايران؛ به عنوان
جنگاور جبهه نبرد فرهنگی، به عنوان يک جايگزين بالقوه حکومت اسلامی،
و به عنوان يکی از پيشبرندگان همرائی ملی ( توافق بر سر اصول و ارزشها و قواعد
بازی دمکراتيک.) اين دستور کاری به اندازه کافی بلندپروازانه است ولی در اين
تنگی و کمبود همه سويه که جامعه نوپای ما را فراگرفته، بس نيست. می بايد بيشتر
خواست و پيشتر رفت. نقشی که حزب در زمينه های ياد شده بر عهده گرفته است آن را
ناگزير به نوعی وجدان جامعه سياسی در می آورد.
در شرايط معمولی، روزنامه ها و نويسندگان هستند که به عنوان نگرنده، و نه
بازيگر دارای اغراض و منافع، چنين نقشی دارند يا می بايد داشته باشند. ولی ما
در شرايط معمولی بسر نمی بريم. حزب درگير پيکار قدرت نيست و می تواند چندان
پروای محبوب ماندن نزد آخرين رای دهنده را هم نداشته باشد. پرداختن به کار
عمومی در چنين شرايطی و در چنين جامعه ای ــ که خواهد آمد ــ
از يک عنصر نيرومند آموزشی خالی نيست. آنقدر همه چيز
می تواند از دست در برود و خراب شود که هر اندازه نگرنده و هشدار دهنده در هر
جامه و بهر نام داشته باشيم بسيار نيست. يک حزب سياسی هم می تواند سهمی برعهده
گيرد.
وجدان به معنی نگهدارنده ارزشها واصول است. شرم و احساس گناه و سربلندی يا
خرسندی از گفتار و کردار انسان را تعيين می کند. در جامعه نيز
همين گونه است. جامعه، و در اين معنی جامعه سياسی،
نيز از وجدان بی بهره نيست؛ مگر آنکه کار به نفی ارزشها و چشم بستن بر نيک و
بد برسد که نيهيليسم است و با نيستی حتا در ريشه واژه يکی است. انسانها برای
گريختن از سختگيری های وجدان، ريا می کنند که دوگانگی گفتار و کرداراست. می
خواهند در چشم ديگران خوب بنمايند و در عين حال، خودشان، خود ناپسندشان
بمانند. هرچه ديگران بيشتر باشند گرايش به رياکاری بيشتر می شود. جامعه
سياسی polity به اين دليل ميدان بيشترين رياکاری هاست و اگر وجدانهای جامعه
کار خود را نکنند از دروغ پوشيده می شود. جامعه به زندگی در دروغ (عنوان کتاب
زلزله افکن واکلاو هاول چک) می افتد.
در اينجا به کسانی که ممکن است بگويند حزب کلاس اخلاق نيست بايد ياد آور شد
که يک، ما در مبارزه با رژيم اسلامی از هيچ گروهی کوتاه نمی آئيم و می توانيم
به امور اساسی ديگری هم برسيم؛ و دو، اگر افراد انسانی هم بتوانند بی اصول و
با زير پا گذاشتن ارزشهای جهانروای اخلاقی، بهر نحو و بهر بها برای خود و
ديگران سر کنند، گروههای بزرگ و جماعات نمی توانند؛ و اثر متقابل و
برهم انباشته بدی و پليدی ها آنها را ناچيز خواهد
کرد. ما ديديم که امپراتوريهای بزرگ زير سنگينی دروغ از زندگی بيرون رفتند.
دروغ را، چنانکه داريوش در سنگ نبشته اش گفت، می بايد خاستگاه و دربر گيرنده
همه پليدیها شمرد. اگر يک عده بخواهند به نام کار سياسی از هر راه شده به قدرت
برسند و کاری به بقيه اش نداشته باشند در بهترين صورتش موتلفه بازار و حجره
خواهند شد و در بدترين صورتش مجاهدين خلق. اما اگر ما خيال نداريم پيروزی مان
در مقوله موتلفه حوزه و بازار باشد و شکستمان در مقوله مجاهدين خلق، می
بايد نگاهی هم به معنی درازمدت تر و ژرفتر کار سياسی بيندازيم:
آيا همه اش قدرت طلبی و نام و نان است؟ در سياست هم کمترينه ای از سلامت
اخلاقی و درستکاری لازم است. سازماندهی مردم يا با بدست آوردن اعتمادشان می
شود يا با فريب دادنشان و يا با ترساندنشان. پيامدهای مصيبت بار سازماندهی با
فريب يا ترساندن را همين جمهوری اسلامی و انقلابيان باشکوه ٢٢ بهمن، برهنه تر
از آن به نمايش گذاشته اند که بيش از آن بتوان گفت. سازماندهی و بسيج
مردم با بدست آوردن اعتماد است که به دليل کميابی نمونه هايش در ايران نياز به
تاکيد دارد.
مردم بسا چيزها هستند و از بسا کارها بر می آيند، از جمله فريب خوردن و
ترسيدن. ولی هر دستاورد بزرگ تاريخی، نقش شخصيتها در آن هر چه باشد ــ که
بسيار وگاه تعيين کننده است ــ به مشارکت مردم نياز دارد، به نهاده input ای
که توده های بزرگ گمنام می گذارند. با آنکه در تاريخ نمونه هائی هست که مردم
از ترس يا به فريب کارهای بزرگ کردند ــ اهرام مصر را ترکيبی از اين دو ساختند
ــ دستاوردهای حقيقتا بزرگ، مانند سرمايه داری، تنها با مشارکت داوطلبانه مردم
در صدها هزار و ميليونها شان فرا آمده است. مارکس در بيان شگرفی دستاوردهای
سرمايه داری، آن را با اهرام مصر و مانندهاشان مقايسه می کرد.
بدست آوردن اعتماد مردم است که ما را به کلاس درس اخلاق می رساند. آری، ما،
از هر رنگ و گرايش می بايد در پی بدست آوردن اعتماد مردم باشيم؛ و با دروغ و
نيمه حقيقت و همه چيز برای همه کس بودن و در هر مجلس مطابق سليقه اهل مجلس
گفتن و مواضع مجلس پيشين را کنار گذاشتن، اعتماد بدست نمی آيد. اگر يک حزب يا
شخصيت سياسی برای بدست آوردن دل يک عده آماده زيرپا گذاشتن اصول خود باشد
سرمايه بزرگتری را از دست خواهد داد که گرويدن آن عده جبرانش نخواهد کرد. آن
گروه سياسی که تنها با دروغ پردازی يا نديده گرفتن حقيقت می کوشد امتيازی از
رقيب بدست آورد به جائی نخواهد رسيد ــ نمونه اش اينهمه سازمانهای درجا زن دهه
ها.
* * *
به عنوان يک نيروی ديگر
برای نگهبانی اصول و ارزشها، نقش ما کمک به گذاردن و جا انداختن ملاکهای رفتار
و گفتار و تذکر دادن در جاهائی است که ملاحظات کوتاه به مصالح بلند آسيب می
زند. ما می بايد در سخن و در کردار چنان رفتار کنيم که گوئی به گفته کانت يک
قاعده همگانی است؛ همه چنان خواهند کرد . (بی اخلاق ترين مردمان نيز اگر تصور
کنند که همه مانند خودشان خواهند بود به ترديد خواهند افتاد.) اين وظيفه پيش
از همه خود ما را ناگزير می سازد که با ديد انتقادی به خويشتن بنگريم. ما
احتمالا بيش از بسياری نياز به يک نگاه از بيرون داريم که ياد آور زياده روی
ها و کوتاهی هايمان باشد.
اگر بخواهيم موقتا از ستايش ملت خود دست برداريم و نگاهی به صد ساله ناکامی
هايمان بيندازيم ــ از پستر رفتن در تايخ می گذريم که هم کمتر باربط است و
هم روان را تيره می کند ــ در ميان انبوه معايب و نافهمی هائی که ما را به اين
تيره روزی افکنده است ( از جمله دست زدن به احمقانه ترين انقلاب تاريخ جهان )
يک ويژگی گردن می افرازد: ضعف کاراکتر. ضعف کاراکتر يک تعريف ندارد. خود
کاراکتر را دست کم دو معنی می توان کرد، نخست ويژگی های يک شخص که گاه به
موقعيتها نيز کشانده می شود، مانند انقلاب اسلامی که ويژگی برجسته اش همان بود
که اشاره شد، و دوم استواری منش، با اساس بودن، داشتن ژرفای استراتژيک ، پا
برجا بودن، زود از اين حال به آن حال نشدن، دربرابرتهديد و وسوسه ايستادن.
کاراکتر در اين معنی با خودش نگاه بلند می آورد و مصونيت بيشتر دربرابر فريب.
در همه اين صد ساله اگر ما استوار ايستاديم و به وسوسه تسليم نشديم، از جمله
وجاهت عمومی که بد ترين وسوسه هاست، مبارزه را برديم ــ رضا شاه در يکپارچه
کردن و نوسازندگی ايران ؛ مصدق در يک سال اول پيکار ملی کردن نفت، محمد رضا
شاه در برنامه اصلاحات اجتماعی ١–١٣٤٠ / ٣–١۹٦٢. هر گاه هم که زرنگی و
"سياست" به خرج داديم ــ در بيشتر آن دوره ــ يا درجا زديم، يا پس رفتيم و يا
به شکست و سرانجام نکبت افتاديم. سياست همه فرصت طلبی و معامله نيست. منظور
سياست خير عمومی است؛ زرنگی و "سياست" بخرج ندادن اگر به خير عمومی خدمت کند
بر شيوه رفتار عموم سياستگران ما در اين سالها برتری دارد. در آن احمقانه ترين
انقلاب تاريخ، از توده های انقلابی و رهبران ليبرال و مترقی و دمکراتيک آنها
هر چه بود خود فريبی و بی اصولی بود؛ از رهبری سياسی و دستگاه حکومتی هر چه
بود سست عنصری و بی اصولی بود. در هر دو سر معادله، ضعف کاراکتر نقش اساسی را
داشت. هردو درآزمايش دشوار خود ــ و آزمايشی از هر نظر بسيار دشوار بود ــ خود
را باختند و به موج رها کردند. هردو، هرکدام در جهتی، بی مبارزه تسليم شدند.
اينهمه در پهنه ملی است، سياستی است که در زندگی روزانه يک ملت ورزيده می
شود، يا می بايد بشود. در خرده جهان تبعيديان که پيروزی و ناکامی
در شمار نمی آيد و رويدادها هر چه بزرگ، جز دايره هائی بر سطح آب پديد نمی
آورد می توان از تنگدستی عمل به سود توانگری انديشه و رفتار بهره گرفت. در اين
خرده جهان می توان سختگيرتر و اصولی تر بود و پيشينه ای گذاشت که در سطح ملی
نيز به کار خواهد آمد.
با چنين طرز تفکری، ما حتا بيش از گذشته در سازگار کردن گفتار و کردارمان
خواهيم کوشيد. اگر اصول ما با همفکران و پشتيبانان امر ما در کشاکش افتد با
همه تاسف، به آنها اولويت نخواهيم داد. اگر از نزديکان خود سخن يا رفتار غير
اصولی ديديم خاموش نخواهيم ماند. اگر دست به کاری بزنيم اعلام خواهيم کرد و
اگر نشود اعلام کرد انجام نخواهيم داد (فعاليتهای درونمرز استثناست.) سرو صدای
عيبجويان حرفه ای، ما را از کار درست خود منصرف نخواهد کرد. هرجا لازم باشد
خرد متعارف را چالش خواهيم کرد. در بيشتر موارد آنچه تصور می رود عقيده عمومی
يا خرد متعارف است نه خرد است نه چندان متعارف. دهها سال تصور می شد که مردم
ايران جز فلسطين غمی ندارند. از وقتی خود را شناختيم گفتند اسلام نيروی تعيين
کننده جامعه ايرانی است. از سال بيرون رفتن رضا شاه از ايران آخوند پروری را
نشانه سياستمداری شمردند.
* * *
تجربه دراز نشان داده است
که مردم، اگر با آنها سرراست سخن گفته و رو راست رفتار شود، درست و نادرست
امور و منافع ملی خود را درمی يابند. مواضع نامحبوب در بسياری اوقات، مواضع خوب
باز نشده اند. پنهان کاری برای حزبی که با مردم سر و کار دارد بی معنی است.
برای آنها که برای ماندگاری صرف می جنگند و از حلقه همفکران نمی توانند بيرون
بزنند سياستی که ما تبليغ می کنيم ممکن است کشنده باشد.
رفتن روياروی حقيقت، اگر چه در نخستين نگاه خطرناک بنمايد، تنها از کسانی
برمی آيد که از مردم نمی ترسند و قدرت خود را از آنها می جويند.
ما از همان آغاز نشان داديم که از گفتن حقيقت باکی نداريم و نمی خواهيم با سوء
تفاهم، با وانمود کردن و در خلوت چيز ديگری بودن، کار را بهر صورت
از پيش ببريم. در جائی که ما افتاده ايم کار را
بهر صورت نمی توان از پيش برد. شکست صد سناريو دارد؛ پيروزی يکی بيشتر ندارد.
برای پيروزی می بايد با شکست خوردگان و درجا زدگان جدائی گرفت. لازم نيست همه
با ما باشند؛ همان اندازه از بهترين و آزاد انديش ترين شان که بتوانيم برای ما
بس است.
بسيار به ما می گويند چرا با همه سلطنت طلبان متحد نمی شويد؟ نخستين دليلش آن
است که بسياری از هواداران پادشاهی يک ربع قرن برای متحد شدن وقت داشته اند و
نخواسته اند، و تصور نمی رود که سببش بود و نبود ماست. در يک گروهبندی سياسی
شمار مقامات از حدودی بيرون نمی رود و بهترين راه حل، وجود سازمانهای بسيار
است که بتوانند بهر عضو مقامی بدهند. اين دليل ديگرش است. خود ما چند شاخه را
روی دعوای رياست از دست داده ايم. هواداری از پادشاهی به عنوان شکل نظام حکومتی
برای اتحاد لازم است ولی بس نيست. مشکل جامعه ما از شکل و صورت ظاهر ژرفتر
است. ما در کنار خود هواداران پادشاهی را که با دمکراسی آشنائی و به آن باور
داشته باشند می خواهيم. نوشته ها و سخنان و رفتار بسياری از هواداران
پادشاهی هيچ اعتمادی بر نمی انگيزد. بيشتر اين سروران سلطنت طلب تنها بلدند
جاويد شاه بکشند ولی چه مبارزه با رژيم و چه اداره ايران به بسيار چيزهای ديگر
نياز دارد، از جمله به خودی شمردن دگرانديشان. مسئله ما و مردم چيز ديگری است.
ميدان سياست ما به احزاب واقعی، با برنامه روشن و دربر گيرنده موقعيت ايران،
با انظباطی که بيش از هرچيز تاب گذشت زمان و به درازا کشيدن مبارزه و انتظار
را بياورد؛ و به اعتبار اخلاقی که اعتماد انگيز باشد نياز دارد. در اجتماع
ايرانی بيرون اين ويژگیها در اکثريتی جمع نمی شود. می بايد گزينشی و سختگيرانه
عمل کرد.
طيف هوادار پادشاهی که پابرجا ترين مبارزان سرنگونی رژيم اسلامی است، با
پديدارتر شدن دورنمای فروپاشی يا از هم پاشی آن، در معرض انحرافاتی است که از
نظر شدت با انحرافات جمهوريخواهان دنباله رو دوم خرداد قابل مقايسه است. آن
بخش جمهوريخواهان در دوم خرداد دورنمای بازگشت خود را به حاشيه های قدرت در
جمهوری اسلامی ديدند. هنوز هم در تماسهای منظمی که با دوم خرداديان دارند اين
اميد در آنها زنده نگهداشته می شود: انحصارگران زير فشار امريکا ناگزير از
امتياز دادن هستند؛ اين امتيازها را بهتر از همه دوم خرداديان می توانند بدهند
زيرا برای امريکائيان پذيرفتنی ترند. دربرابر خدمتی که بدينگونه به ماندگاری
رژيم می شود گشايشی در نظام سياسی، تا آنجا که وفاداران به انقلاب و هواداران
اصلاحاتِ گام به گامِ تا هرچند سال و هر چه بيشتر بهتر، را هم در حلقه خوديها
راه دهند پيش خواهد آمد. اين استراتژی يا، بهتر، آرزوئی است که پشت ذهن
باورمندان آئينی جمهوری قرار دارد که می کوشند از يک شکل حکومت که بدترين
جنايات را هم به نام آن کرده اند و می کنند، يک حقيقت محض، يک ايدئولوژی با هر
چه خوبی در دنياست، بيرون بکشند.
هواداران آئينی پادشاهی، استراتژی-آرزوی ديگری دارند: فشار امريکا رژيم را رو
به سرنگونی خواهد برد. بخت پادشاهی برای جانشينی جمهوری اسلامی از همه بيشتر
است. در بيرون بايد هر که را می شود گردآورد و در درون می بايد درپی متحدينی
برآمد. قويترين عناصر، روحانيان هستند که از رژيم روگردانده اند و اگر نظرشان
برآورده شود به پشتيبانی سنتی از پادشاهی برخواهند گشت. در نتيجه می بايد
موضوع عرفيگرائی را به ابهام برگزار کرد. امروز زمان اين سخنان نيست؛ اينها را
زمانهائی می شد گفت که خرمای قدرت بر نخيل می بود. اکنون زمان واقعگرائی است.
موشکافی بيش از حد در وابسته کردن مشروعيت پادشاهی به رای مردم هم لزومی ندارد
زيرا سلطنت طلبان افراطی را مشکوک می کند. شعارها بايد به حداکثر کلی باشد که
کسی را نرنجاند. پادشاهی اکثريت دارد و از اين بحثهای اصولی می توان چشم
پوشيد. مردم دنبال رهاننده اند و بس. کسانی از اين نيز پيشتر می روند: دمکراسی
و مشروطه وقت گذرانی است؛ شاه را پيش بيندازيد و ديگر کار تمام است. اصلا چيزی
جز سلطنت اهميت ندارد.
در هردو طيف آنچه مشترک است فراموش کردن مردم ايران است. آيا آنها حاضرند باز
منتظر دوم خرداد و ملی مذهبی های جمهوريخواه بمانند؟ و آيا چنان درمانده اند
که ديگر برايشان فرق نمی کند که چگونه رهائی خواهند يافت؟ آيا همه آنچه
درباره نيرو گرفتن روحيه و گفتمان دموکراتيک در مردم می
شنويم بی پايه است و مردم همين ها هستند که هر گروه از طرف آنها نتايج خودش را
می گيرد؟ آيا مشکل ما گردآوردن بازمانده های يک دوره شکست خورده و رو به زوال
تاريخ ايران يا راضی کردن ملی مذهبيان و روحانيان است؟ روزگار بر ما چنان تنگ
آورده است که می بايد رهائی خود را در دستهای واپسمانده ترين عناصر در جامعه
سياسی بجوئيم؟ کارکرد وجدان جامعه سياسی برای چنين موقعيت هائی است که انسانها
دربرابر فرصت واقعی يا تصوری، خود را می بازند و از بندبازی تا افتادن در هر
ورطه ای که پيش آيد می توانند بروند.
دگرگونی در جمهوری اسلامی، دگرگونی تا فروپاشی رژيم، تنها مسئله زمان است و
در اين ترديد نمی توان کرد. يک فرصت تاريخی پيدا شده است که جامعه ايرانی را
بر راه تازه ای بيندازيم. اين راه تازه را نه با بقايای انقلاب شکوهمند زير
چتر جمهوريخواهی می توان ساخت، نه با بقايای طرز تفکری که در اوج قدرتش هم به
پايان رسيده بود و امروز با هيچ جادوئی در موميائی اش جان تازه نمی توان دميد.
آرزومندان می توانند با جهان تصوری شان دلخوش باشند و ديگران را به ميل خودشان
تقسيم بندی کنند. ولی ما با يک توده عظيم ناشناخته به نام مردم ايران روبروئيم
که در گوناگونی و سرگشتگی اش، و در بدگمانی اش که به بی اعتقادی رسيده است،
اجازه نمی دهد هيچ گروهی به نام او سخن بگويد و برای او تصميم بگيرد. ما همه
ارتباطهائی با درون داريم ولی اين ارتباطها امتداد ماست در بخشی از آن جامعه
بزرگتر. نفس دورافتادگی ما از آن دريای موجزن و ناپايدار می بايد ما را به
احتياط بخواند.
مطمئن ترين وسيله برای راه يافتن به ذهن مردم ايران، عرضه کردن بهترين برنامه
ها و گرفتن بهترين مواضع و نشان دادن صميميت است. چشم پوشيدن بر سازشکاری های
فرصت طلبانه بر پايه حسابهای سطحی در شرايط سيال و نا روشن از نظر مصلحت صرف
نيز بهتر است. ما اين را در خود تجربه کرده ايم. هر چه دورتر را ديديم و
پابرجا تر مانديم وضع مان بهتر شد. فرصت سازشکاری برای ساکت کردن عيبجويان،
برای گرفتن دوستان تازه، برای ما نيز پيش آمد ولی چنانکه در عمل ديديم چنان
"مزايائی" به خدشه دار شدن عامل حياتی اطمينان نمی ارزيد.
* * *
همايشهای حزبی از کنگره
و کنفرانس، مجالی است برای بازنگری در خودمان و در موقعيت کلی مبارزه که در
اين دو روز بدان خواهيم پرداخت. تا آنجا که به خودمان ارتباط می يابد می بايد
بيش از پيش در نگهداری ويژگی های اين ماهيت مشخصی که در سياست ايران پديدار
شده است، اين پيام و شيوه عمل که می کوشد از کم و کاستی های رايج فعالِيت
سياسی دور باشد تاکيد کنيم. می توان در سياست همانگونه رفتار کرد که در زندگی
خصوصی. تفاوت اساسی ميان اين دو نيست. ما هيچ اشکالی در اين نمی بينيم که آنچه
را در زندگی شخصی پسنديده است در پهنه سياست نيز عمل کنيم. سياست لازم
نيست پدر و مادر نداشته باشد. می شود اصول را در بده بستانها و
برخوردهای سياسی نيز نگهداشت. اين شيوه و نگرش تازه ای است ولی آسيبی به
ما نزده است.
تا آنجا هم که به موقعيت کلی مبارزه ارتباط می يابد ما با هيچ چالش جدی جز
قدرت جمهوری اسلامی روبرو نيستيم که خود رو به سراشيب دارد. مردم از آن برگشته
اند، از هر سو با تهديدها و مخاطرات روبروست؛ و می بايد سخت تر از هميشه در
نابوديش کوشيد. دشمنان ديگر ما جز تهمت و دروغ و تحريف سلاحی بر ضد ما ندارند.
ديگران نيز بيهوده می کوشند ما را نبينند و نشنوند. در آنجا ها که درشمار می
آيد چشم و گوش های زيادی هستند که می بينند و می شنوند و تفاوتها را در می
يابند. اردوی ما بزرگ است و بزرگتر می شود. در درون و بيرون ايران در کنار هر
کسی هستيم که برای حکومت غير دينی؛ جامعه باز؛ دمکراسی ليبرال، دمکراسی بر
پايه حقوق بشر و نه تنها رای اکثريت؛ برای سرنگونی اين رژيم مبارزه می کند. نه
از نافرمانی مدنی ترسی داريم نه از همه پرسی آزادانه برای تعيين نظام حکومتی
ايران. به هيچ نامی از ادامه جمهوری اسلامی، از جمهوريتش، از اصلاح طلبيش و از
ملی مذهبی اش دفاع نمی کنيم. زمان گسست نهائی از هر استبداد، از هر مداخله دين
در امور عمومی رسيده است.
سپتامبر ۲٠٠٣
|
