مصاحبه رادیوفردا با عليرضا نوری زاده، داريوش همايون و علی كشتگر

   در گرماگرم آشوب های اخير در استان خوزستان، برخی عامل آن را شكايت عرب‌های استان خوزستان از فقر و محروميت عنوان كردند، اما برخی ديگر آن را يك حركت تجزيه طلبانه دانستند كه هدف از آن استقلال خوزستان از باقی خاك ايران است. عليرضا نوری زاده روزنامه نگار در لندن در مصاحبه با راديو فردا می‌گويد: هيچ نوع مساله تجزيه طلبانه دركار نيست، بلكه يك سری خواست‌های برحق مردم محروم است كه روی هم انباشته شده. داريوش همايون، تحليلگر اوضاع ايران در ‍ژنو می‌گوید ايرانی‌ها اگرنه به دلايل وطن پرستانه، بلكه به منطق اقتصادی به اين بخش از خاك ايران وابستگی دارند. اما علی كشتگر فعال سياسی در پاريس می‌گوید: هرچند اين ناآرامی‌ها تنها ريشه قومی و احقاق حقوق مدنی و اقتصادی دارد، اما می‌تواند در صورت خارج شدن از كنترل و بی توجهی مسئولين، ايران را با خطر تجزيه خوزستان مواجه كند.

   فريبا مودت (راديو فردا): در گرماگرم آشوب‌های اخير در استان خوزستان، برخی عامل آن را شكايت برحق عرب‌های استان خوزستان عنوان كردند كه به گفته آنها سالها در فقر و محروميت از حقوق اجتماعی و اقتصاديشان به سر بردند، اما برخی ديگر آن را يك حركت تجزيه طلبانه توصيف كردند كه هدف آن استقلال خوزستان از باقی خاك ايران است. امروز اين نكته را با برخی از صاحبنظران و تحليلگران امور سياسی در ميان گذاشتم.

عليرضا نوری زاده : اين مساله در منطقه وجود داشته، يك سلسله خواست‌هايی بوده كه مردم داشتند، يك جرقه‌ای كه به انبار باروت خفته مردم می‌خورد اين مساله را منفجر می‌كند و تعامل نظام با اين خواست‌های مردم و غضب مردم تعامل درستی نيست، در نتيجه ماجرا ادامه پيدا می‌كند و به زد و خورد می‌رسد. در حالی كه اگر شما در عمق قضيه توجه كنيد هيچ نوع مساله تجزيه‌ طلبانه يا شعارهای تجزيه طلبی نيست.

ف . م : داريوش همايون، تحليلگر اوضاع ايران در ‍ژنو نيز با عليرضا نوری زاده اتفاق نظر دارد و معتقد است ايرانی‌ها اگرنه به دلايل وطن پرستانه، بلكه به منطق اقتصادی به اين بخش از خاك ايران وابستگی دارند.

داريوش همايون : بخش كوچكی از فعالان عرب ايرانی مسلما تحت تاثير عوامل گوناگون از جمله عوامل خارجی به دنبال تجزيه هستند، ولی اكثريت عمده جمعيت خوزستان نه، می‌خواهند در چارچوب سرزمين ايران بمانند، ولی به حقوق مدنی و قومی خودش برسد كه حقشان است. بايد توجه داشت كه عرب زبانان استان خوزستان آگاه هستند كه در بخشی از سرزمين ايران زندگی می‌كنند كه همه ايرانيان صرفنظر از عقايد سياسی و گرايش‌های قومی و غيره سود پاگيری دارند در نگهداری اين بخش سرزمين ايران. برای اين كه منابع نفتی عمده ايران در آنجا است و به هيچ قيمتی ايرانيان حاضر نيستند از اين تكه سرزمين صرفنظر كنند.

ف . م : ‌در عين حال هرچند به گفته اين دو صاحبنظر اين ناآرامی‌ها تنها ريشه قومی و احقاق حقوق مدنی و اقتصادی داشته، اما می‌تواند در صورت خارج شدن از كنترل و بی‌توجهی مسئولين، ايران را با خطر تجزيه خوزستان مواجه كند.


علی كشتگر : اين البته حتی می‌تواند خطر تجزيه كشور ما را هم به همراه داشته باشد. من همراه هستم با هم ميهنانمان و معتقدم به هيچ وجه مساله تجزيه كشور و امثالهم نيست و اين دقيقا خواست مشخص مردم برای حقوقشان است از هر نظر. هم حقوقشان به عنوان يك ايرانی و هم حقوقشان به عنوان يك اقليت قومی.


ف . م : در برخی از محافل نيز صحبت از اين است كه دولت ايران چه در زمان قبل از انقلاب و چه پس از آن، نه رسما، بلكه در عمل درصدد تغيير شكل جمعيت خوزستان و تغيير محل اسكان آنها بوده است. گزارش‌هايی تاييد نشده حاكی از آن است كه دولت جمهوری اسلامی در شهرك‌هايی كه در خوزستان بنا ساخته، شهروندان غيرخوزستانی را اسكان داده است. اما داريوش همايون معتقد است نه در زمان شاه و نه جمهوری اسلامی سياست تغيير اسكان در خوزستان مطرح نبوده است.


داريوش همايون: از وقتی كه منابع نفتی در خوزستان كشف شد، خوزستان يكی از عقب مانده ترين بخش‌های ايران بود با همه منابع طبيعی و به ويژه آب فراوانی كه دارد و خيلی عقب افتاده بود. وقتی منابع نفتی كشف شد و صنعت نفت شروع به ريشه گرفتن در استان كرد، اقوامی از جمعيت بقيه ايران سرازير شدند به خوزستان در جستجوی كار و به هيچ وجه يك سياست حكومتی نبود، بلكه بازار طبيعی كار مردم را از بختياری‌ها گرفته تا آذربايجانی و يزدی‌ها كشيد به اين منطقه و تركيب جمعيت عوض شد. در جنگ ايران و عراق به هر حال خوزستان ويران شد و بسياری از جمعيت اين استان مهاجرت كردند و امروز در شيراز مثلا يك جمعيت بزرگ خوزستانی است. جمهوری اسلامی هم پس از پايان جنگ به آن شهرهای ويران شده نرسيد و بدترين وضع زندگی برای مردم در آن شهرها وجود دارد و حكومت هم به جای اين كه به مردم برسد و ريشه اين ناآرامی‌ها را خشك كند، بدتر دامن می زند و كار به اينجا كشيده شد.

۱۹ آوريل ۲۰۰۵
www.d-homayoun.info